Từ làng Thèn Pả - du khách được chiêm ngưỡng khi Cột cờ Lũng Cú khoác lên mình diện mạo mới, lấp lánh dưới ánh đèn như một lời chào từ cực Bắc Tổ quốc.
Du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn văn hóa dân tộc
Đang trải nghiệm vẽ tranh sáp ong với em Máy, bạn Kiều Linh, mội du khách đến từ tình Bình Thuận cũ (Lâm Đồng mới) đã dành nhiều ngày cùng bạn ở lại Thèn Pả để trải nghiệm. Không dấu được niềm vui, Kiều Linh cho biết: “Lần đầu tiên mình ra miền Bắc đi du lịch, mình thấy ngoài thiên nhiên, khí hậu trong lành thì cảnh quan rất là hùng vĩ. Xong rồi mình tới làng Thèn Pả và rất là bất ngờ, tại vì mình chưa từng hình dung ra có một mô hình du lịch có thể giúp người dân phát triển nhiều đến vậy, mà có thể trải nghiệm được bản sắc truyền thống của họ”.
Bạn Kiều Linh, mội du khách đến từ tình Bình Thuận cũ (Lâm Đồng mới) đã lựa chọn làng Thèn Pả để trải nghiệm và rất hài lòng với lựa chọn của mình.
Theo Kiều Linh, giá trị của các dịch vụ thì cũng tùy thuộc vào mỗi người, nhưng đối với Linh thì nó rất đáng giá, vì không phải ở đâu cũng có được trải nghiệm này. Lần đầu tiên mình vẽ tranh mình thấy rất thích, cảm giác rất lạ.
“Đối với cảm nhận riêng của mình thì chắc chắn mình sẽ quay lại đây. Mình cảm thấy ở đây như một nơi để chữa lành vậy. Cảm giác rất tuyệt vời. Mình sẽ giới thiệu với bạn bè về ngôi làng này để các bạn của mình cũng có cơ hội được trải nghiệm, và khi các bạn tới đây trải nghiệm thì cũng sẽ giúp cho người dân ở đây có thêm thu nhập”, bạn Kiều Linh chia sẻ thêm.
Căn nhà trình tường cổ của người Mông dưới chân cột cờ Lũng Cú.
Ông Ma Doãn Khánh, Phó Chủ tịch UBND xã Lũng Cú cho biết: “Thời gian vừa qua, xã Lũng Cú chúng tôi đã tập trung khai thác du lịch, tuyên truyền cho bà con để cùng thực hiện du lịch homestay ở các hộ gia đình và giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống. Từ một địa phương rất là khó khăn về nhà ở, tỷ lệ nghèo cao thì hiện nay đời sống của bà con đã tốt hơn, thu nhập ổn định. Đặc biệt, những hộ tham gia vào làm homestay đều có thu nhập khoảng 20 đến 30 triệu/tháng”.
Anh Vũ Gia Đại chia sẻ: “Tôi muốn Thèn Pả không chỉ là một điểm du lịch, mà là một mô hình đào tạo. Người dân Thèn Pả sẽ trở thành giảng viên thực tế, sang bản khác hướng dẫn. Du lịch phải gắn với sản phẩm bản địa như dệt lanh, vẽ sáp ong, ẩm thực vùng cao... thì mới lâu bền.”
Tầm nhìn rộng mở cho kinh tế xanh
Trao đổi với phóng viên, ông Trần Đức Chung, Chủ tịch UBND xã Lũng Cú, tỉnh Tuyên Quang, cho biết: “Chúng tôi đang đẩy mạnh xây dựng Nông thôn mới gắn với phát triển du lịch cộng đồng, bảo tồn văn hóa và phát huy sức mạnh đoàn kết dân tộc”.
Theo ông Chung, thời gian qua, xã tập trung vận động nhân dân tham gia vệ sinh môi trường, xây dựng tuyến đường sáng – xanh – sạch – đẹp, chỉnh trang nhà cửa, chuồng trại. Đến nay, xã đã hoàn thành 12/19 tiêu chí Nông thôn mới; đặt mục tiêu đến năm 2025 đạt thêm các tiêu chí về cơ sở vật chất văn hóa, thu nhập và môi trường, an toàn thực phẩm.
Du lịch là điểm sáng, sáu tháng đầu năm 2025, Lũng Cú đón hơn 171.000 lượt khách, doanh thu từ dịch vụ ăn uống, lưu trú đạt trên 5,2 tỷ đồng. Các điểm thu hút nhất là Cột cờ Quốc gia, Làng văn hóa Lô Lô Chải, Làng du lịch Thèn Pả và điểm Cực Bắc Tổ quốc. Đặc biệt, xã đã phối hợp tổ chức thành công cuộc thi phương án kiến trúc Biểu tượng Cực Bắc, góp phần quảng bá hình ảnh địa đầu Tổ quốc. Song song, chính quyền tăng cường quản lý đô thị, chỉnh trang đường sá, hệ thống chiếu sáng, biển báo… nhằm xây dựng hình ảnh địa phương thân thiện, văn minh.
Tuy vậy, theo ông Chung, Lũng Cú vẫn đối mặt nhiều khó khăn: nhận thức về quy hoạch của một bộ phận người dân còn hạn chế; rác thải sinh hoạt chưa có điểm xử lý tập trung; cơ sở vật chất hành chính và văn hóa – xã hội còn thiếu, xuống cấp; nhân lực mỏng sau sáp nhập xã; giao thông miền núi nhiều trở ngại, đặc biệt mùa mưa.
Con đường dẫn vào làng Thèn Pả được bê tông hóa sáng-xanh-sạch-đẹp.
Trước thực tế đó, UBND xã xác định thời gian tới sẽ rà soát lại bộ tiêu chí Nông thôn mới, ưu tiên đầu tư hạ tầng thiết yếu như giao thông, nước sạch, nhà văn hóa, công trình xử lý rác; đồng thời huy động nguồn lực lồng ghép các chương trình mục tiêu. Mục tiêu năm nay là giảm 8,5% hộ nghèo (tương đương 275 hộ), phát triển sinh kế bền vững, hỗ trợ vay vốn, kết nối tiêu thụ sản phẩm và tạo việc làm cho thanh niên, phụ nữ, đồng bào dân tộc thiểu số.
“Chúng tôi coi xây dựng Nông thôn mới gắn với du lịch cộng đồng là con đường phát triển bền vững. Đây vừa là cơ hội để nâng cao đời sống nhân dân, vừa là cách để bảo tồn bản sắc văn hóa các dân tộc nơi cực Bắc Tổ quốc” – ông Chung nhấn mạnh.
Dẫu vậy, chặng đường còn nhiều thách thức như: xử lý rác thải, hạ tầng chưa đồng bộ, ý thức một bộ phận người dân về bảo vệ môi trường còn hạn chế. Song với mục tiêu giảm 8,5% hộ nghèo mỗi năm, chính quyền và nhân dân Lũng Cú đang chung tay để Thèn Pả không chỉ là “điểm sáng” mà còn là hình mẫu của du lịch xanh vùng cực Bắc.
Bà con trong thôn trồng Dâu tây đem lại hiệu quả bước đầu, tạo hướng đi mới cho phát triển nông nghiệp gắn với du lịch sinh thái, trải nghiệm.
Du khách đến Thèn Pả không chỉ được trải nghiệm, mà còn góp phần vào sự hồi sinh của một bản Mông cổ kính. Và từ nơi địa đầu Tổ quốc, một câu chuyện mới đang được viết nên: câu chuyện về một ngôi làng thoát nghèo nhờ thay đổi tư duy, nhờ gìn giữ văn hóa, nhờ đi theo con đường kinh tế xanh – du lịch bền vững.
Xã Lũng Cú được sáp nhập từ các xã Lũng Cú, Lũng Táo và Ma Lé, xã Lũng Cú mới có diện tích tự nhiên 95,2 km2, gồm 37 thôn (16 thôn biên giới) với hơn 15 nghìn dân, 13 dân tộc cùng sinh sống, chủ yếu là Mông, Lô Lô, Giáy… Đây là nền tảng quan trọng để địa phương phát huy sức mạnh cộng đồng trong hành trình xây dựng Nông thôn mới và phát triển du lịch xanh./.